والت دیزنی؛ راسیست یا صهیونیست؟

 چندروز قبل در گروه تلگرامی «کافه سینما»، فایل مجله کیهان‌بچه‌ها  ـ شماره ۶۸۰ (۱۳۴۹) آپلود شده بود [دریافت از اینجا] ، که دربردارنده‌ی تصویری از لحظه‌ی شگفت یکی از بزرگترین الهامات قرن بود؛ روایتی اسطوره‌ای با رگه‌هایی از واقعیت که چگونگیِ خلق کاراکتر کارتونی «میکی‌ماوس» توسط والت دیزنی را نشان می‌داد.

به همین مناسبت تصمیم گرفتم یک فصل از کتاب مشهور «هنر والت دیزنی؛ از میکی‌ماوس تا قلمروهای جادویی» تألیف کریستوفر فینچ را که به خواستاری و اشراف زنده‌یاد علی معلّم توسط محسن غفرانی به فارسی برگردانده شده و توسط  انتشارات دنیای تصویر در سال 1378 منتشر شده بود برای علاقه‌مندان در اینجا قرار دهم.

 در همین فصل، که تصاویرش ذیلاً تقدیم می‌شود، توضیحاتی درباره انیمیشن کوتاه و مشهور سه بچه‌خوک (1933) (+) [دریافت از اینجا] آمده است؛ که یک بخش آن مخصوصاً خیلی جالب است برای ماهایی که در سال‌های اخیر در بعضی رسانه‌های داخلی دیده‌ و شنیده‌ایم که والت دیزنی را یک فرد یهودی وابسته و در خدمت منافع دستگاهِ یهودِ جهانی معرفی می‌کنند!

طبق توضیحات این کتاب، لااقل در زمان اکران کارتون «سه بچه خوک»، تلقی افراد بدگمان به کلی به جز این بود و از قضا والت دیزنی را یک شخص ضدیهود و راسیست می‌دانستند، چون کاراکتر «گرگ بد گنده» را در لباس و هیئت یک یهودی دستفروش نشان داده بود!

نتیجه: در هر نقد و انتقادی، باید بین شرکت دیزنی (در زمان حیاتِ شخصِ دیزنی) و شرکت دیزنی (در وضعیت فعلی‌اش) تفاوت قائل شد. شرکت فعلیِ دیزنی، نه در اصول اخلاقی و نه در رَویّـه‌های هنری و سیاسی، قرابتی با شرکتِ سابق ندارد و چه بسا اگر دیزنی زنده بود اکنون از این شرکت تبرّی می‌جُست! خلاصه اینکه پیش از تهمت‌زدن به مردم و مخصوصاً بزرگان عرصه‌ی هنرِ دنیا، اندکی مطالعه و تحقیق هم بد نیست!

دریافت فایل فصل دوّم کتاب از اینجا

نوروز با والت دیسنی

آذر ماه 98، در اینجا چند کارتون از کلاسیک‌های دانلدداک را با دوبله‌ی قدیمی منتشر کرده بودم که مورد استقبال قرار گرفت و یکی از خوانندگان، درخواست کرده بود که باقی کارهای دیزنی را هم منتشر کنم. مطلب خوبی هم به تازگی درباره‌ی کمپانی والت دیزنی خواندم که ترغیبم کرد تا چند کار کوتاهِ دیگر از دیزنی را با دوبله‌ی قدیمی از روی کاست‌های ویدئوی عهد کودکی-ام بازیابم و با گذاشتن صدای دوبله-شان روی فیلم‌های باکیفیت‌تر، آن‌ها را در اینجا به اشتراک بگذارم [قصدم بر هفت انیمیشن بود به مناسبتِ هفت‌سین، از آثاری که تا کنون با دوبله‌ی قدیمی‌ در فضای مجازی ندیده بودم. ولی نمیدانم چرا کمی پس از آغاز، انرژی-ام تحلیل رفت و انگیزه‌ای برایم نماند (!) ... باقی-اش بماند برای وقتِ مناسب‌تری].

در این سه کارتونِ تقدیمی، صدای زنده‌یاد منوچهر نوذری بجای راویِ داستان و البته کاراکتر دانلدداک شنیده می‌شود و بسا که مدیریت دوبلاژ این سری از انیمیشن‌های دیزنی را ایشان عهده‌دار بوده‌اند.

کارتون اوّل، تعطیلات در هاوایی (1937) یکی از تنها چهار انیمیشن کوتاهی‌ست که در زمان حیاتِ دیزنی، با حضور هر پنج ستاره‌ی بزرگ استودیو-اش (میکی، مینی، گوفی، دانلدداک و پلوتو) ساخته شد. این کارتون امتیاز 7 از 10 را در سایت IMDb دارد. در این کارتون، مینی و دانلد سرخوشانه در هاوایی رقص سنّتی هولا (+) می‌کنند و البته مینی در پایان بصورتی طنزآمیز و کنایی قطعه‌ای از ترانه‌ی فولکلور مردم هاوایی اَلوها ئو (خدا حافظِ تو) (+)  را بر مزارِ گوفی می‌خواند! D-:

دانلود از دراپ‌باکس بصورت دوـزبانه (فارسی-انگلیسی)

کارتون دوّم، چطور یک دریانورد بشیم (1944)، [با امتیاز 6.9 در IMDb] در واقع ادامه‌ی همان سریِ آشنای "چطور شنا کنیم/اسب‌سواری کنیم..." با کاراکتر گوفی است که قبلاً دوبله‌ی قدیمی-شان را با صدای ناصر طهماسب منتشر کرده بودم [در اینجا]. امّا این کارتون در یک دقیقه‌ی پایانی-اش گرفتار حاشیه‌‌هایی شده است که پخش-اش را در آنزمان برای کودکان در چند کشور ممنوع کرد: بخش رؤیای دریانوردان [با این کلام طنزآمیز که متفاوت از اجدادشان بر دریا تسلط یافته‌اند] و بخش نابودیِ ناوگان ژاپنی (در جنگ جهانی دوّم). در ایران هم این یک دقیقه توسط زنده‌یاد نوذری دوبله نشده بود ولی من کوشیدم با مراجعه به دوبله‌ی سال‌های اخیرِ این کارتون و هم با گذاشتن زیرنویس، آن را پوشش دهم.

یکی از معروف‌ترین سکانس‌های انیمیشن‌های گوفی هم در این کارتون رقم می‌خورد: سکانس پرچم. جایی که قرار است علاماتِ الفباییِ پرچم نزدِ دریانوردان توضیح داده شود و گوفی را می‌بینیم که پرچم-به-دست در تلاش است تا خودش را به پیام‌های تندِ راوی‌ برساند.

در نسخه‌ی اصلی، پس از سکانس پرچم، یک موسیقیِ زیلوفون-گونه‌ی مرتبط با رقصِ ملوانی (+) هم شنیده می‌شود که متأسفانه این موسیقیِ معنادار را که جزو ظرایف این کارتون است در دوبله‌ی قدیمی-اش به کلی حذف کرده‌اند! برای مقایسه، ویدئوی آنرا در اینجا میگذارم.

دانلود کارتون "چطور یک دریانورد بشیم" از پیکوفایل 

و کارتون سوّم، کافه گربه (1950) [با امتیاز 6.6 در سایت IMDb] از کارهای خوبِ سِریِ پلوتو است. کارگردان این انیمیشن، چارلز نیکولز است که بعداً یکی از کارگردان‌های مجموعه‌ی کارتونیِ "اسکوبی دو" در شرکت هانا-باربرا شد.

این کارتون در نسخه‌ی اصلی-اش، بی‌کلام است و نقش اصلی را بجای پلوتو، دو گربه‌ی بی‌نام و نشان بر عهده دارند که ظاهراً اسم یکی از آن‌ها "میلتون" است و در دو-سه کار دیگرِ دیزنی هم دیده شده. ولی در دوبله‌ی فارسی، اسامی مأنوس میکی و ماکی را برای این دو گربه برگزیده‌اند و از زبان‌شان دیالوگ‌های بامزه‌ای هم شنیده می‌شود!

دانلود از پیکوفایل بصورت دوـزبانه (فارسی-انگلیسی)

دوستان گرامی-ام، این مدته توانستم کمی بیاسایم و با فراغت، کمی بخوانم و بنویسم و سال را بخوشی تحویل کنم. برای شما و ایران‌مان سالى سرشار از آگاهى، شادى، آرامش، برکت و مهر آرزومندم ... .