پیتر و گرگ

قصه‌های قدیمی، با دنیای رنگارنگ و خیال‌انگیزشان، هنوز گاهی پیام‌آورانِ صادقِ رویاها و آرزوهای از یاد-رفته‌ی کودکی می‌شوند. همان رویاها و آرزوهایی که لااقل برای پسربچه‌های نسلِ من، انجام اعمال قهرمانانه و شجاعانه‌ بود برای کمک به مردم یا تسخیر قلبِ شاهدُختی زیبا.

یکی از آن قصه‌هایِ با اعمال قهرمانانه، داستانِ موزیکالِ "پیتر و گرگ" بود؛ اثر سرگئی پروکُفیِف (+). 

تصویر زیر: شخصیت "پیتر" در یکی از نقاشی‌های دوران کودکیِ نگارنده

این داستان را هم بصورت صوتی (با صدای حسن خیاط‌باشی) روی نوار-کاستِ "قصه‌گو" از انتشارات "بی‌تا" داشتم و هم کارتون-اش را که اثر والت دیزنی بود روی یک نوار ویدئویی.

ظاهراً پروکُفیف خودش پیشنهاد ساختِ انیمیشن پیتر و گرگ را به والت دیزنی داده بود. او در سال 1938 به استودیوی دیزنی در لُس‌آنجلس رفته بود و داستانِ آهنگین-اش را آنجا نواخته بود. دیزنی هم که مشتاق به ساخت این انیمیشن شده بود سرانجام آنرا [با اعمالِ تغییراتی در اصلِ داستان] در جُنگ و گلچینی از کارتون‌های موزیکال-اش با عنوان Make Mine Music به سال 1946 روانه‌ی پرده‌ی سینماها نمود.

پس از درگذشتِ پروکُفیف، دیزنی در اواسط دهه‌ی 1950 انیمیشن پیتر و گرگ (+) را با قصه‌خوانیِ استرلینگ هالووی و کارگردانیِ کلاید جرونیمی بصورت مستقل (و نه در یک مجموعه) منتشر نمود؛ و چندی بعد هم در یکی از برنامه‌های تلویزیونی‌اش به سال 1957، خاطره‌ی دیدار با آن آهنگساز نابغه را به یاریِ پیانیستی به نام اینگولف دال بازسازی کرد.

ملاقاتِ بازسازی‌شده‌ی دیزنی با پروکفیف ـ در آپارات

در سال 1976، آناتولی کرانوویچ با تأثیرپذیری از روایتِ دیزنی، انیمیشن کوتاهی با تکنیک استاپ‌موشن از داستان "پیتر و گرگ" می‌سازد [اطلاعات بیشتر در سایت Animator.ru]. 

انیمیشن پِتیا و گرگ اثر آ. کرانوویچ در آپارات

---------------------------------------------------------

هدیه‌ی نگارنده

جُست‌وجو که کردم دیدم فایل صوتی داستان "پیتر و گرگ" با صدای فریدون دائمی در سایت‌های مختلف برای دانلود وجود دارد. ولی نسخه‌ی صوتیِ "قصه‌گو" (انتشارات بی‌تا) با صدای حسن خیاط‌باشی را جایی ندیدم. هیچ اثری هم از کارتون کلاسیکِ دیزنی با صدای دلنشینِ راویِ پارسی‌گوی-اش نیافتم. بنابراین صدای آن راوی را از روی نوار ویدئویی که داشتم، روی فیلم باکیفیت‌تری که از اینترنت گرفتم سینک کردم و سپس آنرا به همراه فایل صوتی با صدای حسن خیاط‌باشی در اینترنت گذاشتم.

دانلود داستان صوتیِ پیتر و گرگ با صدای حسن خیاط‌باشی از اینجا

دانلود کارتون پیتر و گرگِ والت دیزنی با صدای راویِ پارسی‌گو از دراپ‌باکس

تماشای کارتون پیتر و گرگِ والت دیزنی با صدای راویِ پارسی‌گو در آپارات

خوشه‌های طلایی

در کودکی، هر زمان که به آستارا (شهر زادگاهِ پدرم) می‌رفتیم، یکی از خوشی‌هایم دیدنِ کارتون‌های روسی بود که با کیفیت خوب و با یک آنتن ساده از تلویزیون شوروی (جمهوری آذربایجان) قابل دریافت بود. کارتون‌هایی که افسانه‌های زیبای روسی را در بستری آرام و به دور از هیاهوی رایج در کارتون‌های غربی روایت می‌کرد.

از همان کودکی، صدایِ راویِ فارسی‌زبانِ این کارتون‌ها هم در ذهنم مانده بود. "روایتِ فارسی" و نه دوبله‌ی فارسی! چون این سری کارتون‌ها را دوبله نمی‌کردند؛ بلکه داستان‌شان را به فراخورِ درکِ کودکان، به فارسیْ ترجمه و بازنویسی کرده و روی تصویر می‌خواندند. 

دیشب گشتم و در گنجینه‌ی فیلم‌های کودکی، یکی از آن‌ها را روی یک نوار ویدئوی قدیمی یافتم. صدایِ آن راوی و داستان‌گویِ مأنوس و هم ناآشنا را برداشتم و روی تصویر باکیفیت‌تری که از اینترنت گرفتم، سینک کردم.

نام این کارتون، "خوشه‌های طلایی" است (با عنوان اصلیِ روسیِ "زولاتی کالوس‌یه" Золотые колосья) ــ محصول استودیوی "سایوزمولت‌فیلم" در سال 1958 میلادی [اطلاعات فیلم در IMDb].

فیلمنامه‌ی این انیمیشن 20دقیقه‌ای را ژانّا ویتنزون بر اساس افسانه‌ای از بلاروس (روسیه‌ی سفید) و در پیوند با سروده‌هایی از روبرت راژدستْوِنسکی (+) نگاشته است؛ الکساندر فلیارکوفسکی برایش موسیقی تصنیف نموده و لئونید آریستوف و اُلگا خاداتِوا به اتفاقْ آن‌را کارگردانی کرده‌اند.

داستان: در زمان‌های قدیم دو تا بچه‌ی یتیم بودن؛ یکی "یانکا" و دوّمی "آلِسیا". روزی اسب آسیابون رو گرفتن که زمین رو شخم بزنن. هنوز شخم‌شون تموم نشده بود که آسیابون عقبِ اسب‌ش اومد. اسب‌شو گرفت و کرایه‌شو خواست. امّا بچه‌های یتیم جیب‌شون خالی بود. آسیابون عوض کرایه، خروسک رو خواست ببره. یانکا از آسیابون خواهش کرد تا آخر خرمنِ پاییز صبر کنه. امّا آسیابون گوشش به این حرفا بدهکار نبود ... .

تماشا و دانلود کارتون خوشه‌های طلایی (1958) با روایتِ فارسی از دراپ‌باکس

تماشا و دانلود کارتون خوشه‌های طلایی (1958) با روایتِ فارسی از آپارات